Zielona branża w dynamicznych czasach

Trzydzieste trzecie spotkanie

W tym roku zorganizowano już 33. odsłonę targów GrootGroenPlus (fot. 2), związanych z bogatymi tradycjami ważnego szkółkarskiego regionu Zundert, który leży na południu kraju tulipanów i regularnie się rozwija.

Targi te skupiają się przede wszystkim na zieleni (w br. 70% wystawców zaprezentowało rośliny) – krzewach i drzewach ozdobnych do dużych nasadzeń (fot. 3) oraz na produkcji tego materiału, która dotyczy kolejnych etapów całego łańcucha upraw, począwszy od szkółkarskiej „młodzieży”. Demonstrowane są również różnorodne rośliny przeznaczone do handlu detalicznego (fot. 4, 5) i koncepcje ich sprzedaży, z uwzględnieniem bylin, których znaczenie stale rośnie (fot. 6).

W GGP 2023 wzięło udział 261 wystawców z kilku państw – głównie Holandii (fot. 7), a także Belgii – nie zabrakło również przedstawicieli Polski.

Frekwencja zwiedzających wzrosła o 8,2% w stosunku do 2022 r., przy czym wyższy był odsetek gości z zagranicy (+27%) – największe ich grupy pochodziły z: Niemiec, Francji, Polski, Włoch, Anglii, Portugalii, Danii, Serbii i Czarnogóry; w sumie reprezentowane były 32 nacje. Wśród przybyszów z naszego kraju dominowali szkółkarze – dla wielu z nich GrootGroenPlus to wydarzenie, którego nie wolno pominąć.    

Nowa lokalizacja – Business Centre Treeport                                               

Po raz pierwszy targi gościły poza miasteczkiem Zundert – przeniesiono je do perspektywicznej lokalizacji, w której powstaje branżowy „hub” pod nazwą Business Centre Treeport. BCT znajduje się na terenie przeznaczonym głównie na potrzeby handlu i logistyki dotyczącej zielonego sektora – przy autostradzie łączącej Rotterdam z Antwerpią.

To strategiczne usytuowanie BCT, a zarazem targów GrootGroenPlus, ma związek z pozycją szkółkarstwa w regionie i współpracą holendersko-belgijską w tej dziedzinie. Budowa i wyposażanie BCT, o łącznej powierzchni 62 ha, mają się zakończyć w ciągu najbliższych kilku lat. Centrum to będzie skupiać różne dziedziny, które przyczyniają się do rozwoju zielonej branży. Między innymi powstanie ośrodek wiedzy (Development and Knowledge Centre) Rootz.

Podczas tegorocznych targów GrootGroenPlus odbyła się uroczysta inauguracja centrum Rootz w BCT, z udziałem władz samorządowych gminy Zundert.  

Przy okazji David Bömer (fot. 8), prezes zarządu targów GrootGroenPlus, podkreślił szerszy aspekt nowego otwarcia dla szkółkarskiego sektora z regionu Zundert – konieczność zwrócenia powszechnej uwagi na przyjazne środowisku działania: zrównoważony sposób produkcji, dbałość o biologiczną różnorodność, glebę oraz jej wartość itd.   

David Bömer powiedział też, że wprawdzie nowością jest zmieniona lokalizacja GGP, ale charakterystyczną cechą targów pozostaje niezmiennie bardzo swojska atmosfera, jaka panuje w wystawowych namiotach. Oświadczył jednocześnie, że trzydniowe spotkanie to nie wszystko, jeśli chodzi o działalność organizatorów GGP. Poinformował o uruchomieniu 4 października br. nowego portalu ggp.news (w językach angielskim i niderlandzkim), „na którym gromadzone są wszystkie newsy z branży”. – Chcemy być widoczni przez cały rok i skutecznie łączyć ze sobą dostawców zielonego sektora z odbiorcami – uzasadnił to przedsięwzięcie Bömer.

Sam obiekt wystawowy GGP, zamontowany na czas trwania 3-dniowego wydarzenia, rzeczywiście zasadniczo nie zmienił się w tym roku (fot. 9). W pawilonach utrzymano dotychczasową formułę ekspozycyjną – z trzema trasami: „czerwoną”, „niebieską” i „szarą” o łącznej długości 1,2 km, które tworzone są na zasadzie pętli i których przejście gwarantuje dotarcie do wszystkich wystawców.

Temat przewodni targów – „Dynamicznie i cyfrowo”

Hasło targów GrootGroenPlus 2023 nawiązywało do współczesnych przemian, które nie omijają szkółkarskiej branży. Zwracało uwagę na konieczność dynamicznej pracy nad digitalizacją działalności – zarówno w sferze organizacji firmy oraz logistyki, jak i produkcji. – Obecne czasy wymagają ogólnie „dynamicznej” postawy właścicieli i menedżerów gospodarstw, wypracowania przyszłościowej wizji – tłumaczyli organizatorzy. Jednocześnie mieli na myśli rozwój cyfrowych narzędzi komunikowania się producentów (wystawców) z odbiorcami, który poszerza możliwości dotarcia z ofertą do kupujących.

Według członka zarządu targów GGP Erika Bastiaensena, tegoroczny lejtmotyw jest bardzo aktualny, gdyż w całym zielonym sektorze „wszystko rozwija się szybciej niż kiedykolwiek wcześniej”. Dynamika wiąże się z cyfryzacją, ale także dotyka innych obszarów, w tym produkcji przyjaznej środowisku (fot. 10), gospodarowania wodą, ochrony roślin przed chorobami, szkodnikami i chwastami (fot. 11, 12), ponadto zarządzania zasobami ludzkimi. Bastiaensen podkreślił, że jeszcze kilka lat temu szkółkarska branża była postrzegana jako dość konserwatywna. Tymczasem robotyzacja (fot. 13), zastosowanie GPS-u (np. do precyzyjnego sadzenia drzew na polach) i inne przejawy automatyzacji, a także monitoring to przykłady coraz powszechniejszych zjawisk w codziennej praktyce gospodarstw z zielonego sektora.

Bastiaensen zauważył zarazem, że okres, w którym teraz funkcjonujemy, nie należy do najłatwiejszych, przynosi wiele wyzwań. – Targi GGP pokazują jednak, że jako branża potrafimy sobie radzić z trudnościami, korzystając z nowoczesnych narzędzi. Warto wspólnie szukać inteligentnych i skutecznych rozwiązań, do czego przyczyniają się nasze targi, które łączą ludzi i podsuwają im dobre pomysły – podsumował.

Medalowe nowości

Stałą atrakcją targów GrootGroenPlus jest konkurs nowości odmianowych, które zgłaszane są do oceny przeprowadzanej następnie przez jury (fot. 14) – specjalistów z KVBC, czyli renomowanego Królewskiego Towarzystwa Ogrodniczego z Boskoop. Tym razem na medalowych pozycjach znalazło się 6 roślin, które zdaniem jurorów cechuje innowacyjność.

Złotym medalem wyróżniono karłowy figowiec pospolity (Ficus carica) ‘LMF01’ LITTLE MISS FIGGY, zgłoszony do oceny przez holenderskie szkółki Van de Peijl Tuinplanten i Handelskwekerij G. Hoogenraad (fot. 15, 16). Uzasadnienie było następujące: „Wyrównane rośliny, dobrze rosnące i ładnie się prezentujące. Bardzo zdrowe, głęboko wcinane oraz dekoracyjne liście. Dużo jadalnych owoców – fig, które dojrzewają głównie późnym latem. Roślina łatwa do rozmnażania. Ma szerokie zastosowanie – ozdobne i użytkowe”. Figa LITTLE MISS FIGGY nadaje się do uprawy w donicach balkonowo-tarasowych. Ma osiągać wysokość do 1,2 m. Dobrze znosi przycinanie. Jest to mutant wyselekcjonowany w USA.

„Srebro” przypadło trzem krzewom. Są to (w kolejności według wysokości punktacji): Sarcococca hookeriana ‘Purplerij1’ (PURPLE GEM), Ligustrum lucidum ‘Bokrascreen’ (GREEN SCREEN) oraz Thuja occidentalis ‘Isiprim’ (PRIMO). Dwa pierwsze nie są (jeszcze) odporne na nasz klimat, natomiast trzeci – żywotnik zachodni PRIMO – zasługuje na zainteresowanie. Ta niska, stożkowata odmiana również pochodzi ze Stanów Zjednoczonych. Jurorzy docenili jej wyjątkowo ładny, karłowy pokrój oraz to, że jednocześnie rośliny zachowują dobry wigor i mają zdrowy wygląd (fot. 17).

Brązowymi medalami zostały wyróżnione: • ognik szkarłatny (Pyracantha coccinea) ‘Orange Star’ – zimozielony krzew, który dorasta do wysokości ok. 2 m, jest (niemal) pozbawiony cierni, tworzy bardzo liczne pomarańczowe owoce, nawet na jednorocznych pędach (fot. 18); • ambrowiec amerykański (Liquidambar styraciflua) ‘Jason’ (fot. 19) – drzewo o ładnym piramidalnym, niezbyt gęstym pokroju korony, której gałęzie nie łamią się pod wpływem wiatru i innych czynników, co jest ważne w przypadku nasadzeń na terenach zieleni publicznej.

„Znad Wisły”

Z Polski przyjechało czterech wystawców: firma AGRO CARE Sp. z o.o. (fot. 20), A&M Kałuzińscy Szkółka Polskie Korzenie, Michał Sutkowski Szkółka Drzew i Krzewów Ozdobnych, Multiflora – Szkółka Roślin. Pierwsze z wymienionych przedsiębiorstw – dostawca różnych  środków produkcji, takich jak np. nawozy, pojemniki, kosze i inne materiały do balotowania drzew, tyczki bambusowe – wzięło udział w targach GGP po raz drugi, natomiast pozostałe debiutowały na tej imprezie w roli wystawców. Ofertę tej ostatniej trójki, a tym samym polską produkcję, wyróżniał materiał iglasty w pojemnikach, który znalazł się na ekspozycjach wszystkich ww. szkółek.  

Michał Kałuziński (fot. 21) pokazał na swoim stoisku szczepione krzewy – przede wszystkim iglaste, wśród których nie zabrakło jego własnych selekcji (np. Xanthocyparis nootkatensis, syn. Chamaecyparis nootkatensis ‘Gloria Polonica’). Szkółkarz chciał jednak zwrócić szczególną uwagę zwiedzających na magnolie (fot. 22) – również szczepione okazy, w pojemnikach 5-7,5-litrowych. Postawił na odmiany, których raczej się nie spotyka w asortymencie magnolii rozmnażanych z sadzonek – wyróżniające się choćby barwą kwiatów, jak półkarłowa, różowo-kremowa ‘Satisfaction’ czy żółta z czerwonawą pręgą ‘Judy Zuk’.

Szkółkę Multiflora reprezentowali Natalia Nawój oraz Bartłomiej Wyrwich (fot. 23), którzy przedstawili głównie jednoroczne szczepy iglaste. Ofertę tego gospodarstwa wyróżniają sosny. Jak informował B. Wyrwich, zawiera ona przeszło 100 taksonów z rodzaju Pinus, np. P. nigra ‘Summer Breeze’ o owalnym pokroju (fot. 24) czy P. strobus ‘Tiny Curls’ – karłową odmianę o fantazyjnie poskręcanych igłach. Wystawcy ci byli usatysfakcjonowani zainteresowaniem ich produktami ze strony holenderskich gości targów, którzy chwalili dobór i wysoką jakość roślin.  

Michał Sutkowski (fot. 25) jest bywalcem różnych europejskich targów roślin ozdobnych – za obowiązkowe uważa IPM Essen, a we wrześniu br. po raz pierwszy wziął udział w Four Oaks w Wielkiej Brytanii. Nie poprzestaje jednak na tym i szuka kolejnych możliwości, zwłaszcza po utracie rynku wschodniego, na który kierował swój flagowy produkt – żywotnik zachodni (Thuja occidentalis) ‘Smaragd’ z uprawy gruntowej. Potraktował więc GGP jako dodatkową szansę na „pokazanie się” i zdobycie nowych klientów. Na ekspozycji rzucały się w oczy okazałe krzewy iglaste w dużych pojemnikach, choć szkółka ta rozwija też inne działy produkcji, w tym drzewa alejowe.

Tekst i zdjęcia: Alicja Cecot