Arena Krajobrazu na Gardenii: bogaty program o projektowaniu ogrodów

Czwarta edycja Areny Krajobrazu w ślad za poprzednimi edycjami wypełniona była obszernym programem, który konsekwentnie realizuje założenia projektu łączącego w sobie profesjonalizm, naukę i pasję.

Do udziału zaprosiliśmy prelegentów reprezentujących różne pokolenia, temperament i wrażliwość. Doskonale przekrój ten widoczny był w 5-osobowej reprezentacji architektów krajobrazu z Wielkiej Brytanii.

Rozpocznę od prezentacji najmłodszego pokolenia projektantek z Wielkiej Brytanii. Są to Emma Tipping  i Zoe Claymore. Obie z nich już mają na swoim koncie sukcesy na wystawach Chelsea Flower Show i Hampton Court Garden Festival.

Emma Tipping stawia na recycling

Emma specjalizuje się w głównie w balkonach i tarasach. To w tym obszarze zaproponowała naszym widzom ciekawe rozwiązania, jak i podejście do projektowania tego rodzaju przestrzeni. Sugeruje wykorzystywanie materiałów z recyklingu oraz ponownego użycia wycofanych przedmiotów, zmieniając ich pierwotny kontekst. To trend, który coraz silniej zaznacza się w projektach zieleni, jakie powstają w anglosaskim pejzażu.

Perspektywa zaproponowana przez Emmę znajduje też odbicie w polskich projektach. Konfrontacja podobnych postaw z dwóch rożnych językowo kultur dowodzi, że tematyka, jaką się zajmujemy, ma bardzo duży wspólny obszar działania.

Zoe Claymore analizuje rynek najmu

Natomiast Zoe to młoda projektantka ogrodów, ale z dużym doświadczeniem związanym z badaniem i analityką potrzeb i świadomości społecznej. 

Zoe przedstawiła na Arenie Krajobrazu koncepcję. Pokuszę się o stwierdzenie, że jest to pewna strategia postępowania przy projektowaniu ogrodów miejskich. Zarówno tych tarasowo- balkonowych, jak i małych przydomowych ogródków.

Autorka przedstawiła na początku następujące założenia i pytania:

- W Anglii 85% ludzi mieszka w miastach.  Z tego ponad połowa populacji mieszka w wynajmowanych domach. W naszym zmieniającym się świecie zazielenianie miast i przyczynianie się do miejskiej bioróżnorodności jest coraz ważniejsze, ale wynajmowane mieszkania są często pomijane. Jaką rolę mogą i powinny odgrywać wynajmowane mieszkania, najemcy i właściciele? Jak możemy zachęcać do ogrodnictwa w sposób korzystny zarówno dla wynajmującego, najemcy, jak i planety?

Jej koncepcja skupiona jest wokół rozwoju rynku wynajmowanych mieszkań i domów. Zoe zwraca uwagę na fakt, że powszechnym elementem umowy najmu jest warunek, by oddać nieruchomość w stanie, w jakim ją się przyjęło w dniu rozpoczęcia najmu. To budzi szereg utrudnień, np. nie pozwalających na ogrodniczą aktywność.

Zoe zaproponowała nasadzenia modułowe umożliwiające zabranie ze sobą całych gotowych elementów ogrodu. Do tego dochodzi to, co pojawiło się już w koncepcjach Emmy, czyli ponowne użycie i recycling.

Prezentacja spotkała się z dużym zainteresowaniem wśród gości. Zoe na potrzeby polskiej prezentacji przebadała polski rynek najmu. Jak się okazuje, dynamicznie rozwijający się polski rynek z pewnością stanie przed podobnymi wyzwaniami.

Gavin McWilliam o kuchni projektanta                                                       

Piątkowy poranek na Arenie Krajobrazu przywitał gości śniegiem. Nasz program rozgrzał gości i emocje, gdyż tego jednego dnia prezentowali swoje dokonania trzej brytyjscy projektanci: Helen Elks-Smith, Charlotte Rowe oraz Gavin McWilliam.

Reprezentują oni grupę doświadczonych projektantów z ogromnym dorobkiem komercyjnym i cieszących się uznaniem jury i publiczności najważniejszych wystaw ogrodniczych.

Gavin jest absolwentem studiów pierwszego stopnia w dziedzinie sztuk pięknych. Jest również magistrem architektury krajobrazu Uniwersytetu w Greenwich. Projekty Gavina znam osobiście, mając okazję współpracować z nim podczas realizacji komercyjnych i tych, jakie przygotowywał na wystawy w Chelsea.

Prezentacja na Arenie Krajobrazu była okazją do tego, by poznać jego strategię projektową od briefu aż po oddanie projektu. Analityka i budowanie koncepcji, różne warianty i wersje projektu adresowane do poszczególnych zespołów wykonujących prace budowlane i ogrodnicze. Ten pakiet był zestawem dobrych rad doświadczonego praktyka, ale też cennym źródłem metodologii postępowania przy dużych, złożonych logistycznie i koncepcyjnie projektach.

Helen Elks-Smith: matematyka i analityka w ogrodnictwie

Helen Elks-Smith to projektantka, która łączy w sobie wrażliwość i zamiłowanie do natury z matematycznym ścisłym umysłem. Helen tworząc ogrody, kluczowe znaczenie przywiązuje do lokalizacji. Wierzy, że piękny, dobrze zaprojektowany ogród może mieć nie tylko niezwykle pozytywny wpływ na dobre samopoczucie, ale też stanowić uniwersalną wartość dla otoczenia i środowiska naturalnego.

Analityczne umiejętności, jak pokazała w prezentacji, pozwalają jej łatwiej oszacować nie tylko koszty inwestycji, ale przede wszystkim przewidzieć zmiany środowiskowe, jakie zajdą po zakończeniu realizacji. Wiąże się to również w jej opinii z odpowiedzialnością. Przyznała, że miała w swej karierze przypadki, gdy rezygnowała, gdyż w jej ocenie potrzeby inwestora spowodowałyby ewidentne spustoszenie lokalnego środowiska.

Realizacje, jakie przedstawiała w prezentacji, łączyły w sobie w harmonijny sposób jej wrażliwość na naturę i analitykę, którą manifestowała w spójnych konstrukcjach architektury, jak i osadzanie elementów ogrodu korespondujących z otoczeniem.

Charlotte Rowe: projektowanie zieleni lepsze od PR

Wielokrotnie nagradzana projektantka początkowo studiowała historię sztuki, a następnie spędziła 15 lat w działach public relations i marketingu w Londynie i Sydney. W tym jako dyrektor ds. komunikacji w nowo utworzonym Greater London Authority w 2001 roku.

Po przekwalifikowaniu się na projektanta krajobrazu założyła swoje studio projektowe w Londynie w 2004 roku. Od tego czasu zaprojektowała ponad 300 miejskich i wiejskich ogrodów. Pracowała dla klientów w Wielkiej Brytanii, Włoszech, USA, Szwajcarii.

Obecnie pracuje nad szeregiem projektów wiejskich w Wielkiej Brytanii w Sussex, Herefordshire, Hampshire, Gloucestershire i Surrey, ale jest prawdopodobnie najbardziej znana ze swoich miejskich ogrodów i tarasów w Londynie, gdzie studio realizuje wiele projektów.

Jej ogrody mają szeroki zakres i styl, ale wszystkie mają silną formę architektoniczną, czyste linie, dobre oświetlenie, staranne detale i stylizację oraz bogatą, bujną roślinność.

W swojej prezentacji Charlotte skupiła się na jej realizacjach miejskich w Londynie. Pokazała nie tylko trudności, jakie napotyka przy tego rodzaju inwestycjach, ale podzieliła się z naszymi gośćmi swoimi sposobami ich rozwiązywania.

Małe formy ogrodowe, jakie zaprezentowała, cechował wyjątkowy kunszt rzemiosła ogrodniczego i staranność integrowania wnętrza i zewnętrza przestrzeni, jaką przyszło jej aranżować.

Charlotte jest również nauczycielem. W ciągu ostatnich kilku lat prowadziła wykłady z projektowania ogrodów i regularnie wykładała w Inchbald School of Design w Londynie.

Polski dzień na Arenie Krajobrazu

Piątkowe spotkania na Arenie Krajobrazu zamknęły dwie polskie prezentacje Joanny Rayss z Gdańska, która przedstawiła swoje studium przypadków związanych z inwestycjami miejskimi oraz retencją i złożonością tych zagadnień.

W sukurs przyszedł jej Dawid Słowiński, którego poprosiliśmy, by przygotował prezentację poświęconą trawom ozdobnym, ale w kontekście zmian klimatycznych i deficytu wody. Obie prezentacje potwierdziły konieczność skupienia uwagi na harmonijnym i konsekwentnym rozwiązywaniu poruszanej problematyki.

Piątkowe spotkanie zamknęły warsztaty cięcia drzew prowadzone przez Maximiliana Strotmeiera ze szkółki Byczkowscy.

Sobota to tradycyjnie dzień skierowany do szerokiej publiczności. Choć tegoroczna edycja potwierdziła, że program wydarzenia trafia również w gusta profesjonalnych odbiorców.

Swą sceniczną premierę miała Marta Szyć, jak twierdzi – amatorka. Jednak w swej prezentacji pokazała, że upór, konsekwencja i wytrwałość to cechy rasowego ogrodnika. Przedstawione przez Martę zmagania z ogrodniczą materią, porażki oraz wypracowany jej własny system uprawy okazały się wartościowym studium przypadku, któremu warto poświęcić więcej uwagi. Przedstawione wnioski z pewnością mogą być cenną wiedzą dla hobbystów, jak i praktyków.

Arena Krajobrazu od swej premiery współpracuje ze Szkółką Róż Rosarium.

Tym razem poprosiłem jej właścicielki – Janinę i Ewę, aby przedstawiły publiczności swoje doświadczenia i obserwacje dotyczące odmian do kontenerów. Tę prezentację mogę zarekomendować jako najlepsze kompendium praktycznej wiedzy.

 Skoro już jesteśmy przy różach, to oczywiście trzeba kilka zdań poświęcić miastu Kutno, z którym współpracujemy od 2020 roku. Jego przedstawiciele zaprosili naszych gości na 50. Święto Róży w Kutnie w 2024 roku.

Tegoroczna edycja Areny Krajobrazu stała również pod znakiem książki. Swoje najnowsze publikacje prezentowały dwie autorki Katarzyna Bellingham i Alicja Maj. Arenę Krajobrazu zamknęły warsztaty pielęgnacji drzew i krzewów ozdobnych prowadzone przez Krzysztofa Jankowskiego – „Zielony Fryzjer”. 

Szukamy rozwiązań, które pozwolą dzielić się wartościami, jakie niosą warsztaty i prezentacje naszych polskich i zagranicznych prelegentów.

Dziękuję wszystkim prelegentom i gościom za wizytę na tegorocznej Arenie Krajobrazu.

Tomek Ciesielski

Fundacja Fractal – organizator Areny Krajobrazu