Kwitnące oblicze Gandawy - Floraliën Gent

Z artykułu dowiesz się m.in.:

• Jaka jest historia wystawy Floraliën Gent
• Jaka była tegoroczna edycja wydarzenia
• Jakie nowości roślinne można było podziwiać na tegorocznych Floraliach

Zwykle gandawskie show odbywa się – jak igrzyska olimpijskie – co 4 lata, aby zaprezentować kwiaciarskie i szkółkarskie produkty regionu. Tegoroczne Floralia, które rozpoczęły się 29 kwietnia, a zakończyły 8 maja, nastąpiły jednak 6 lat po poprzednich. Z powodu pandemii koronawirusa dwukrotnie przesuwano bowiem ich termin, aż wreszcie w 2022 r. udało się doprowadzić przedsięwzięcie do skutku. Lejtmotywem wystawy było hasło „Mój raj – globalny ogród”, które jest kolejnym nośnym głosem na rzecz roślin, ich znaczenia dla kondycji człowieka.

Długa historia, królewskie akcenty  

Floraliën Gent urządzane jest przez belgijskie Królewskie Towarzystwo Rolnicze i Botaniczne (Koninklijke Maatschappij voor Landbouw en Plantkunde – KMLP), które powstało pod inną nazwą w 1808 r. Pierwsza wystawa roślin ozdobnych, której tradycje kontynuują współczesne Floralia, odbyła się w lutym 1809 roku i zajmowała 48 m².

Jak powiedział Jos De Wael, reprezentujący obecny komitet organizacyjny, przez ponad 200 lat zmieniały się lokalizacje wystawy w mieście oraz jej charakter, ale wciąż jest to okazja dla uczestników flamandzkiej branży roślin ozdobnych, by „się pokazać”. Dodał, że w XIX wieku prezentowano rośliny tropikalne i subtropikalne, które – przeważnie via Londyn – docierały do Gandawy oraz jej okolic i były nie lada nowinkami. Dwudzieste stulecie to z kolei domena hodowców z Flandrii Wschodniej, pokazujących własne odmiany gatunków, z których słynęli, i do dziś słyną, Flamandowie. Teraz w XXI w. rośnie, zdaniem De Waela, znaczenie florystów i artystów na wystawie Floraliën Gent: dotyczy to zarówno sposobu aranżowania roślin, jak i powiększającego się działu florystycznego, który towarzyszy Floraliom.

Ceniony przez organizatorów oraz szeroką publiczność jest fakt, iż wystawę otwierają przedstawiciele belgijskiej rodziny królewskiej. Również w 2022 r. tej tradycji stało się zadość – król Filip i królowa Matylda przecięli symboliczną wstęgę 28 kwietnia.

Tradycje Expo 1913

W 2022 roku główna ekspozycja wystawy znalazła się w obiekcie pod nazwą Floraliën Hall, na terenie gandawskiego parku Citadel. Jest to hala wystawiennicza wzniesiona na początku XX w., z okazji Światowej Wystawy Expo 1913, która przez pół roku gościła w Gandawie.

Floraliën Hall był tylko jednym z obiektów Expo sprzed 109 lat, ale bardzo spektakularnym, gdyż ekspozycja roślin, która wypełniała ten pawilon, miała duże znaczenie dla belgijskich organizatorów światowej wystawy z 1913 r. oraz zwiedzających. KMLP urządziło wówczas 3 ekspozycje zmieniające się w trakcie 6 miesięcy i nawiązujące do danego sezonu: wiosenną, letnią i jesienną.

Floralia niejako wróciły ostatnio do korzeni (już podczas XXV edycji, w 2016 r.) – wcześniej, przez długi czas odbywały się w różnych innych lokalizacjach, przy czym w okresie 1990-2010 zadomowiły się w okazałym centrum wystawienniczym Flanders Expo na przedmieściach Gandawy. 

Rola roślin   

Hasło tegorocznej wystawy Floraliën Gent: „Mój raj – globalny ogród” zwracało uwagę na korzyści zdrowotne osiągane dzięki ogrodnictwu i jego produktom. Miało zachęcić do priorytetowego traktowania przyrody i zieleni.

Floralia z atrakcyjną roślinną prezentacją stanowiły – według zamysłu organizatorów – kontrpropozycję dla mocno zurbanizowanych przestrzeni, w których żyją mieszkańcy wielu współczesnych aglomeracji. Ludzie, starając się znaleźć ciszę i spokój, tworzą na przekór „betonozie” różne wersje osobistego raju – w pełnym roślin mieszkaniu, na terenach zieleni miejskiej, we własnym ogrodzie, w naturze.

Hołd dla dzieła Van Eycków

Jednym ze źródeł inspiracji dla sloganu o rajskim globalnym ogrodzie było dzieło z XV w., autorstwa braci Van Eycków, pt. Adoracja Mistycznego Baranka (Het Lam Gods), znajdujące się w katedrze św. Bawona w Gandawie. Jest to sławne, bezcenne osiągnięcie średniowiecznego malarstwa. Niezależnie od tematyki i wymowy sakralnej, przedstawia ono m.in. ogrody i oddane z niezwykłą dokładnością rośliny. Pejzaż namalowany na dolnych tablicach tego dzieła pokazuje zarazem bogactwo roślinności, głównie spoza Europy.

Motywy z „Adoracji” stały się elementami ekspozycji Floraliën Gent 2022, a także serii prac florystycznych, wśród których znalazły się prawdziwe perełki.

Specjały Flandrii, na czele z azaliami

We współtworzenie wystawy Floraliën Gent zaangażowane są branżowe organizacje producenckie z Flandrii (jak AVBS, którego 75 członków uczestniczyło w przygotowaniu wspólnej ekspozycji o powierzchni 2000 m², a także instytucje związane z hodowlą roślin czy edukacją ogrodniczą.

Najbardziej widowiskowe, jak zwykle podczas Floraliów, które odbywają się wiosną, były i tym razem azalie. Wzrok przykuwała przede wszystkim szczególna prezentacja doniczkowych azalii, które są jednym z najważniejszych symboli flamandzkiego ogrodnictwa. Wyróżniała się nowoczesną aranżacją różnorodnych odmian. Rośliny, pogrupowane kolorystycznie i umieszczone na łukowatych, zachodzących na siebie geometrycznych konstrukcjach, przedstawiały formę jakby utkaną z kwiatów o rozmaitych azaliowych barwach: od fioletu, poprzez czerwień i róż, po biel.

W materiałach informacyjnych dotyczących wystawy jej organizatorzy napisali, że Belgia słynie nie tylko z frytek, czekolady i piwa, ale też z Gandawskich azalii. Ghent azalea ma unijny certyfikat Chronionego Oznaczenia Geograficznego (Protected Geographical Indications – PGI) jako produkt regionalny i tradycyjny. Była pierwszą rośliną ozdobną, której 12 lat temu przyznano w UE status i etykietę PGI – mogą się nimi posługiwać gospodarstwa z Flandrii Wschodniej spełniające określone warunki, a co za tym idzie: oferujące wysoką jakość. Z tej części Belgii pochodzi również marka Hortinno® – nazwa wywodzi się od słów horticulture i innovation – którą dwie dekady temu stworzyła grupa przedsiębiorstw ogrodniczych Floré zajmująca się hodowlą, rozmnażaniem, produkcją i sprzedażą azalii. Punktem wyjścia do utworzenia tej marki był fakt, że azalie – jako doniczkowe rośliny niełatwe w uprawie u finalnego odbiorcy – systematycznie traciły popularność na rynku. Sposobem na powstrzymanie tej tendencji mają być w pierwszym rzędzie postępy w hodowli odmian, które muszą lepiej spełniać potrzeby handlowców i współczesnych konsumentów. I tak, Hortinno® dotyczy innowacyjnych odmian hodowli firmy Hortibreed (m.in. z serii Christine, Classic, Lime) i otrzymanych na ich bazie finalnych roślin z górnej półki, o trwałości wynoszącej 6-8, a nawet 10 tygodni, kwiatach w różnorodnych barwach i kształtach (nie tylko tradycyjnych) oraz błyszczących liściach wysokiej jakości.

We Flandrii Wschodniej, na powierzchni 135 ha (dane z 2020 r.) produkowane jest rocznie 25 mln doniczkowych azalii, co stanowi ok. 90% całej europejskiej produkcji tych roślin.

Inne charakterystyczne od lat dla północnej Belgii rośliny ozdobne – wawrzyny szlachetne (Laurus nobilis) – również stały się charakterystycznym motywem Floraliën Gent 2022. Pokazano m.in. pienne strzyżone formy kategorii premium.

We Flandrii zlokalizowane jest jedno z najbardziej znanych przedsiębiorstw hodowlanych specjalizujących się w roślinach z rodziny Bromeliaceae – Deroose Plants. Jego udziałem był spektakularny „krajobraz” utkany z różnych gatunków i odmian bromelii – m.in. efektownych oplątw (Tillandsia) – a ponadto kalatei (Calathea) oraz innych roślin doniczkowych o ozdobnych liściach. Do wykonania kompozycji użyto około 9 tys. roślin!

Nagrody

Podczas wystawy przyznano wyróżnienia w trzynastu kategoriach, takich jak np.: „Kreatywność”, „Najpiękniejsza roślina doniczkowa”, „Najpiękniejsza Gandawska azalia”, „Najpiękniejsza bylina”.

Nagroda za kreatywność przypadła belgijskiej firmie Meer Plant BV, która jest częścią grupy Oprins, dobrze znanej w międzynarodowej szkółkarskiej branży. Ekspozycja, utworzona we współpracy z siostrzanymi firmami Plantentuin De Kleine Boerderij Merksplas i Vista Verde, intrygowała oryginalnością oraz nowoczesnością. Międzynarodowe jury, które wydało werdykt, doceniło „jakość, kreatywność na najwyższym poziomie, wyjątkowe wykonanie, sprostanie technicznym wyzwaniom, a zarazem ucztę dla oczu i uzyskanie efektu, który oddziałuje uspokajająco na widzów”. Projektant Tom de Houwer stworzył ogród odwołujący się do filozofii zen, zatytułowany „Wieczny strumień”. Całość, o wymiarach 4 x 4 m, zawierała pachnące róże żywopłotowe, zawieszone nad lustrem wody, otoczone nietuzinkowymi ściankami z wygiętych („falujących”), przepołowionych pędów bambusa. Zastosowano róże z nowej serii Naturosa® – oferowane jako zdrowe i przyjazne pszczołom – podane w postaci produktu pod nazwą Hedge-On®, czyli jako „gotowe” żywopłoty, w pojemnikach.

Tekst i zdjęcia: Alicja Cecot

PEŁNA FOTORELACJA W E-WYDANIU!